مروری بر پژوهش‌های کاربر‌‌مدار درمطالعات بازیابی اطلاعات مبتنی بر وب

مقالة حاضر ضمن تشریح اهمیت و ضرورت توجه به رویکرد کاربر‌مدار در مطالعات بازیابی اطلاعات مبتنی بر وب به دسته‌بندی و مرور پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه می‌پردازد. با وجود اتفاق نظر میان متخصصان بازیابی اطلاعات در نقش و جایگاه محوری کاربران در هر نظام بازیابی، دانش موجود در این زمینه محدود است و پاسخگوی بسیاری از پرسش‌ها، بویژه در محیط وب نمی‌باشد. روند کلی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که رهایی شبکة جهانی وب از نابسامانی موجود و تسهیل فرایند اطلاع‌یابی کاربران، بیش از آنکه نیازمند طراحی نظام‌های بازیابی پیچیده‌تر باشد، در گروی ارتقای سطح دانش طراحان این نظام‌ها از چگونگی تعامل کاربران با این محیط، درک نیازهای کاربران، و ساده‌سازی مراحل جستجو است. درحال‌حاضر اغلب کاربران از امکانات جستجوی پیشرفته استفاده نمی‌کنند و نیازهای اطلاعاتی آنان بیشتر به‌شکل کلیدواژه‌های معدود و مبتنی بر زبان طبیعی مطرح می‌شود. با توجه به ناهماهنگی این شیوه با ساختار ابزارهای کاوش در اینترنت فرایند جستجو در وب برای بسیاری از کاربران با کندی و دشواری همراه است. گسترش تعداد کاربران آموزش‌ندیده و کم‌تجربه از یک سو و توسعة کاربردهای روزمرة شبکة وب از سوی دیگر به اهمیت مطالعات کاربرمدار در زمینة بازیابی اطلاعات مبتنی بر وب می‌افزاید. نقطة توجه پژوهشگران این حوزه بر یافتن راهکارهایی متمرکز است که به کاهش زمان جستجو، کاستن از تلاش کاربر در فرایند جستجو و در عین حال به افزایش بهره‌وری در بازیابی منجر شود.